این روزها با افزایش قیمت داروها و مکمل های دارویی، پدیده قاچاق دارو و توزیع داروهای غیرمجاز و تقلبی افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل مصرف کنندگان دارو تلاش می کنند به روش های مختلف از اصالت دارویی که مصرف می کنند مطمئن شوند.
برچسب اصالت دارو
یکی از مهم ترین شیوه هایی که می توان از اصالت دارو مطمئن شد، بررسی برچسبی است که تحت عنوان برچسب یا لیبل اصالت دارو بر روی بدنه ظرف دارو و یا بسته بندی آن درج می شود. این برچسب دارای زمینه ای سفید و حاشیه ای زرد رنگ است. حروف و اعداد درج شده بر روی آن نیز همگی به رنگ سیاه هستند. همه داروهایی که از سوی سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت دارای مجوز توزیع باشند، دارای این برچسب هستند. در واقع عدم وجود این برچسب به معنای غیرقانونی و تقلبی بودن داروی مورد نظر است.
بر روی برچسب اصالت دارو، اطلاعات اصلی مربوط به دارو درج شده است، به گونه ای که می توان گفت این برچسب شناسنامه محصول می باشد. برای مثال تاریخ انقضای دارو بر روی همین برچسب درج شده است. بنابراین نیازی نیست که بر روی بسته بندی دارو یا درب آن به دنبال تاریخ انقضا بگردید. نکته مهم اینجاست که برخی، بعد از تمام شدن مدت انقضای دارو، آن را دور نریخته و به مشتریان بی اطلاع عرضه می کنند. در چنین حالتی، چون تاریخ انقضای دارو در محلی درج شده است که به راحتی مشاهده می شود، مشتریان می توانند از خرید و مصرف چنین داروهایی خودداری کنند.
کد UID و کد IRC دارو
یکی از مواردی که بر روی برچسب اصالت دارو درج می شود، کد UID یا همان شناسه ردیابی محصول است. خریداران محصولات دارویی می توانند با استفاده از این کد به راحتی تاییدیه اصالت داروی مورد نظر خود را دریافت کنند. دقت داشته باشید که این کد 20 رقمی است و در آن فقط از اعداد استفاده می شود.
کد IRC کد 16 رقمی است که به صورت اختصاصی به هر دارو اختصاص پیدا می کند و بدون آن اصالت دارو تایید نمی شود. این کد توسط سازمان غذا و دارو ارائه می شود و اهمیت فوق العاده ای دارد. شناسه اصالت یا همان کد IRC بر روی برچسب اصالت دارو و زیر لایه ای اسکرچ شده قرار دارد. پیگیری این کد بسیار راحت است و خریداران دارو می توانند از طریق آن به سادگی از اصالت داروی مورد نظر خود اطمینان حاصل کنند.
بارکد دو بعدی
یکی دیگر از اطلاعاتی که بر روی برچسب اصالت دارو درج می شود، بارکد دو بعدی است. این بارکد اطلاعات مربوط به دارو را در بر دارد. بنابراین به راحتی می توان به وسیله دستگاه ها و یا نرم افزارهای بارکد خوان این اطلاعات را بازخوانی کرده و از اصالت دارو مطمئن شد.
نحوه اطمینان از اصالت دارو
اگر قصد خرید داروی خاصی را داشته باشید، باید حتما از سلامت و قانونی بودن آن مطمئن شوید. روش های گوناگونی برای این کار وجود دارند. برای مثال می توانید کد 16 رقمی IRC دارو را برای شماره ای پیامک کنید که روی برچسب اصالت دارو و کنار همان کد درج شده است. به این ترتیب خیلی سریع و به راحتی و بدون نیاز به اینترنت اطلاعات دارو برای شما ارسال می شود. سپس می توانید این اطلاعات را با اطلاعات درج شده در قسمت برچسب اصالت داروی مورد نظر خود بررسی کرده و از سلامت آن مطمئن شوید.
روش دیگر نیز به همین راحتی است. در کنار شماره سامانه پیامکی روی لیبل اصالت دارو، یک شماره تماس هم حک شده است. این شماره یک شماره گویاست و می توانید با تماس با آن، شماره 16 رقمی IRC دارو را اعلام کرده و اطلاعات مورد نظر خود را به راحتی دریافت کنید.
به غیر از این دو روش می توانید به سایت TTAC مراجعه کنید. در این سایت از شما خواسته می شود کد IRC و یا کد 20 رقمی UID درج شده بر روی برچسب را وارد کنید. پس از انجام این کار، اطلاعات لازم در مورد دارو به شما داده می شود. البته می توانید این کار را با استفاده از اپلیکشن TTAC هم انجام دهید.
روش آخر هم که روش فوق العاده آسان و جذابی است، استفاده از بارکد خوان است. این روش این روزها طرفداران زیادی، مخصوصا در میان نسل جوان تر پیدا کرده است. کافی است یک دستگاه بارکد خوان و یا یک نرم افزار اسکن بارکد بر روی گوشی تلفن هوشمند خود داشته باشید. با تاباندن نور قرمز بر روی بارکد دو بعدی درج شده بر روی برچسب، به راحتی می توان اطلاعات لازم را دریافت و اصالت دارو را تایید کرد.
یک نکته بسیار مهم
نکته بسیار مهمی که نباید از آن غفلت کرد، تطابق دادن اطلاعات موجود با اطلاعاتی است که به دست آمده است. فرقی نمی کند از کدام از روش ها و شیوه های گفته شده برای به دست آوردن اطلاعات لازم درباره اصالت دارو استفاده کنید. مهم آن است که این اطلاعات را به صورت کامل و دقیق با اطلاعاتی که بر روی برچسب اصالت دارو درج شده اند تطبیق دهید. حتی یک عدد یا یک حرف از این اطلاعات نباید با یکدیگر مغایرت داشته باشند. در صورتی که اطلاعات کاملا با هم یکسان بودند، می توانید با خیال راحت از اصالت دارو، آن را مصرف کنید. اما در صورت وجود هرگونه مغایرت، باید از مصرف این دارو خودداری کنید. چون این دارو اصل نبوده و مورد تایید وزارت بهداشت و سازمان دارو و غذا نیست.
این امر بیانگر این نکته است که اگر دارویی را خریداری کردید و متوجه وجود برچسب اصالت بر روی آن شدید، نباید تصور کنید این دارو دارای تاییدیه و مجوزهای لازم می باشد. بلکه حتما باید با استفاده از شیوه های گفته شده، از اصالت داروی مورد نظر خود مطمئن شوید. فراموش نکنید که مصرف هر نوع دارو یا مکمل های دارویی با سلامت و زندگی شما در ارتباط است. این موضوع را کاملا جدی گرفته و حتما هر دارویی که خریداری می کنید، پیش از مصرف، از سلامت و اصالت آن مطمئن شوید.